Op de Hogenkampseweg in Renkum maken 116 essen plaats voor 51 iepen. Hiertoe heeft het college van burgemeester en wethouders besloten, omdat de bestaande bomen de bestrating beschadigen. Over dit plan hebben we het college vragen gesteld.
Uit de antwoorden van het college, die wij maandag 11 mei ontvingen, blijkt dat de gemeente in het algemeen op de goede weg is met de herplant van bomen, en dat er goed gelet wordt op kwaliteit en duurzaamheid van gemeentelijk groenbeleid. Hieronder staan onze vragen en de antwoorden weergegeven.
Wij hebben begrepen het nodig is om 116 essen langs de Hogenkampseweg te vervangen voor jongere bomen. Er worden 51 iepen teruggeplaatst. In het kader van de herplantplicht betekent dit vermoedelijk dit dat er nog 65 bomen elders geplaatst gaan worden. Klopt deze aanname? Waar worden deze bomen dan geplant? Kunt U een overzicht geven van de ontwikkeling van het aantal gemeentelijke bomen over de afgelopen jaren?
Antwoord: In artikel 8 lid 2 van de Bomenverordening is opgenomen dat aan de vergunning het voorschrift kan worden verbonden dat binnen een bepaalde termijn en overeenkomstig het bevoegd gezag te geven aanwijzingen moet worden herplant. Het aantal hangt af van de aanvraag, maar ook van de beschikbare ruimte. Op de Hogenkampseweg is er niet voldoende ruimte om alle bomen op deze locatie terug te planten en gelijktijdig een goede beloopbaarheid te garanderen. Om schade in de toekomst te voorkomen, worden, in tegenstelling tot vroeger, ondergronds plantgaten gemaakt waarin bomen kunnen wortelen in plaats van in de stoepen en aangrenzende voortuinen. Daarbij wordt ook gekeken naar de standplaats. Wij vinden het belangrijk dat bomen uit kunnen groeien, en een goede toekomstverwachting hebben. In die zin stellen wij kwaliteit voor kwantiteit, al houden we uiteraard ook het totaal aantal bomen in de openbare ruimte in de gaten.
Gemeente Renkum heeft een redelijk consistent bomenbestand. Naar aanleiding van uw vraag hebben wij de kap en herplant van de afgelopen 15 jaar bekeken. In totaal zijn er 3283 bomen geplant en ruim 2000 gekapt. In totaal kent de gemeente Renkum nu 25.091 straat- en laanbomen. De toename van het aantal geplante bomen is veroorzaakt door de aanleg van lanen, maar eveneens door het consistente beleid om zoveel mogelijk herplant uit te voeren. Dit kan ook elders in de gemeente zijn, conform artikel 8 lid 4 van de Bomenverodening. Een voorbeeld: in het verlengde van de Hogenkampseweg, de Telefoonweg, is het bomenbestand de afgelopen jaren uitgebreid met de aanplant van 500 inlandse eiken; voorheen stonden hier geen bomen.
De reden die het college voor deze aanpak geeft is de grote schade die de huidige bomen door omhoog komende wortels hebben toegebracht aan de bestrating. Dit is niet de enige plek in de gemeente waar boomwortels door de stoep omhoog komen. Kunnen we verwachten dat het college ook op alle andere plekken met bomen, die omhoog komende wortels hebben, gaat vervangen door jongere exemplaren en dat er dan ook minder bomen worden terug geplant dan er nu staan?
Antwoord: Als een straat groot onderhoud behoeft, bijvoorbeeld de vervanging van een riool of het herstraten van de trottoirs, dan wordt ook gekeken naar het aanwezige bomenbestand. Uitgangspunt hierbij is dat de bestaande bomen worden ingepast. Als de vitaliteit van de boom zwak is of als er sprake is van onevenredige overlast of schade welke niet door beheersmaatregelen kunnen worden opgelost, dan wordt gekozen voor vervanging. Voorbeelden zijn hierbij de Dorpsstraat in Renkum waarbij de zieke kastanjebomen zijn vervangen, gelijktijdig met de vervanging van het riool, of de Cornelia Schadeweg in Oosterbeek. Hier is een deel van de haagbeuken vervangen door esdoorns. Een aantal grote exemplaren is blijven staan, hierbij is de weg zo ingericht dat de beloopbaarheid wordt gegarandeerd en bomen kunnen worden behouden. Per straat wordt dus maatwerk geleverd.
Door de klimaatverandering zullen er in de komende jaren in onze dorpen meer bomen nodig zijn voor schaduw en verkoeling. In welke mate houdt U bij herplanting rekening met bomen die bestand zijn tegen langere periodes van droogte en pieken in regenbuien?
Het Nederlandse bomenbestand heeft in toenemende mate last van verschillende ziektes en plagen, al dan niet veroorzaakt door de klimaatverandering. Bij de huidige aanplant van bomen houden wij hier rekening mee. Wij planten alleen bomen aan die nu niet gevoelig zijn voor deze ziektes en tegelijk bestand zijn tegen langdurige periode van droogte en overmatige regenval.
Zoals gezegd, vinden wij het van belang onze bomen in stand te houden, zowel om het groene karakter van onze dorpen te behouden maar ook met het oog op de klimaatverandering.
Wij verwachten ook van onze inwoners dat zij op hun eigen terrein bomen aanplanten, mede met het oog op de behoefte aan schaduw en verkoeling. Daarbij moet overigens worden opgemerkt dat schaduwwerking van bomen juist een veelgehoorde klacht is van inwoners.
Het vervangen van deze bomen heeft gevolgen voor het groenstructuurplan. In het huidige groenstructuurplan wordt uit gegaan van een lanenstructuur (bomen aan weerszijden van de straat recht tegenover elkaar). Op de Hogenkampseweg wordt nu uitgegaan van een zigzagstructuur (bomen schuin tegenover elkaar). Wordt in het op stapel staande groenstructuurplan de lanenstructuur vervangen door een zigzagstructuur? Kunt u aangeven of deze wijziging (van lanenstructuur naar zigzagstructuur) de basis vormt van het nieuwe concept groenstructuurplan? Indien ja, dan betekent dit dat er minder bomen in de woongebieden staan. Met het oog op de klimaatverandering is dit geen wenselijke ontwikkeling. Indien het antwoord op de vorige vraag ja is, welke oplossingen heeft het college voor dit probleem?
Antwoord: Wij werken op dit moment aan de actualisering van het Groenstructuurplan (GSP), dat eind dit jaar aan college en raad wordt voorgelegd. Het GSP is een ambitiedocument waarin o.a. zal staan hoe het groen in onze gemeente zich de komende tien jaar ontwikkelt. Ook zal het een toetsingskader zijn voor de nieuwe Bomenverordening. Echter ook de verandering van het klimaat en de gevolgen ervan zullen wij hierin behandelen.
Ten aanzien van de Hogenkampseweg wordt het GSP gewijzigd van bomenlaan (dubbel) naar bomenrij (enkel). Zoals bovenstaand toegelicht was de ambitie op deze specifieke locatie niet te handhaven.
Deze aanpassing vormt niet de basis van het nieuwe GSP. Op dit moment zijn er, ten aanzien van de huidige hoofdgroenstructuur, gemeentebreed, geen ontwikkelingen die leiden tot minder bomen. Bij herinrichtingen in het algemeen zal het zo blijven dat wij eerst kijken of bestaande bomen zijn in te passen.
Tot zover de antwoorden van het college. We zullen de ontwikkeling op de Hogenkampseweg nauwgezet blijven volgen. Bomen zijn van levensbelang in onze dorpen, vooral op plekken waar veel huizen en wegen zijn. Juist daar moeten we de schaduw en het groen koesteren.