Dit is de tekst van Merijn Biemans' maiden speech in de gemeenteraad:

 

Zorgen over PFAS

PFAS. We hebben er allemaal van gehoord. Het zat in de Westerschelde. Toen in de Drechtsteden waar chemiereus Chemours de boosdoener bleek. Zelfs tot ver in de Alblasserwaard bleek de vervuiling fors en bestaan zorgen over de veiligheid van het zwemwater. En dat was nog slechts het begin. Kippeneieren door heel Nederland bleken PFAS-waarden te bevatten ver boven de gezondheidsnorm. Niet overal, maar wel op plekken waarvoor niet direct een verklaring gevonden kon worden. Waar kwam die PFAS vandaan?

Zelf dacht ik dat hier in Renkum zoiets vast niet zou kunnen gebeuren. We zijn omgeven door veel natuur en van grote chemische industrieën wonen we ver vandaan. En toch ineens, bleek uit onderzoeken die door enkele bezorgde inwoners én het RIVM werden gedaan, werden de normen hier heel ver overschreden. 1280% van de norm zelfs. In de wetenschap dat nieuw onderzoek steeds alleen maar redenen geeft om de normen verder aan te scherpen.

Wisten wij dat de Rijksoverheid de Rosandepolder heeft aangewezen als een van de diepe plassen waar baggerspecie met PFAS kan worden toegepast? De vervuiling zit overal, wordt nog altijd verspreid, om waarschijnlijk nooit meer weg te gaan.

Een soortgelijk verhaal kennen we van DDT, dat teruggevonden werd in ecosystemen waar het niet eens in werd toegepast, zoals in ijsberen op de Noordpool. In pinguïns op Antarctica wordt DDT tot op de dag van vandaag gevonden. In Nederland is het al sinds 1973 verboden en het zit nog altijd in onze bodems. Het wordt gevonden in vogels en zit in ons dagelijkse voedsel. En dan te bedenken dat DDT nog afbreekt. PFAS doet dat niet.

De geschiedenis blijft zich herhalen. Veel bestrijdingsmiddelen blijven toegestaan, zelfs als ze in verband worden gebracht met Parkinson. Het voorzorgsprincipe ten spijt. Gif dat al lang verboden is, wordt in oppervlaktewater gevonden, waar mensen in zwemmen, en dieren in leven.

Het is niet voor niets dat huisartsen zich zorgen maken. Terecht maken inwoners zich zorgen. Ook in Renkum. Kunnen de met veel zorg gekweekte eigen groenten nog wel veilig gegeten worden? De eitjes van de eigen kippen? De kou sloeg mij pas echt om het hart toen ik aan Veld en Beek dacht. 1400 gezinnen. Ik denk er liever niet aan. Helaas moeten we ook constateren dat we nu niet weten wat waar zit. Zit er overal in onze gemeente PFAS? Of is het slechts heel lokaal en te wijten aan bijvoorbeeld huizenbranden in het verleden die geblust zijn met blusschuim waarin PFAS zat? We weten het simpelweg niet. Wat we wel weten, is dat de gemeten gehalten aan PFAS in de bodem in Renkum ongeveer 10 keer hoger zijn dan in omliggende gemeenten, wat wijst op een langdurige neerslag van PFAS. Veel redenen tot zorg.

De afgelopen dagen heb ik met meerdere fracties prettig van gedachten kunnen wisselen over de voorgestelde motie. Ik bemerkte sowieso veel sympathie voor de motie. Ook de zorgen over de verspreiding van PFAS en de gezondheidsrisico’s worden breed gevoeld. Helaas heeft dat niet bij iedereen kunnen leiden tot steun voor de motie. Niettemin, hoop ik deze oprechte samenwerking over wat we willen betekenen voor de inwoners die wij met z’n allen vertegenwoordigen, in de toekomst door te zetten.

De gezondheid van onze inwoners is ons zeer lief. Het voelt voor ons dan ook als een plicht om de zorgen van inwoners serieus te nemen en niet geruisloos aan de zijlijn te blijven staan. Daarom zouden wij graag zien dat de gemeente, probeert te doen wat zij wél kan.

Daarom deze motie, over de mogelijkheid een aanvullend onderzoek rond PFAS te doen, i.s.m. andere instanties. Om in ieder geval een stap te zetten op weg naar meer duidelijkheid over de verspreiding van PFAS binnen onze gemeente, en de mogelijke consequenties die dat voor de gezondheid van onze inwoners kan hebben.