Volgens de huidige stand van zaken komt de gemeente Renkum dit jaar € 900.000 tekort. Dit gat wordt niet veroorzaakt doordat de gemeente geld over de balk heeft gegooid, maar door de landelijke regering. Die is de economische crisis te lijf gegaan door veel te straf te bezuinigen, ook op de gemeenten. 'Door dit beleid van het Rijk wordt het moeilijk om de gemeente fatsoenlijk te besturen', stelde fractievoorzitter van GroenLinks Charlotte de Roo in de gemeenteraad over de Voorjaarsnota 2015.
'Waar zit het grootste tekort? De decentralisatie van sociaal beleid is gepaard gegaan met minder middelen. We hebben relatief veel uitkeringsgerechtigden in onze gemeente. Bijna de helft van het tekort zit in het programma sociaal. We zullen als gemeente die tekorten moeten zien weg te werken. De ervaring leert dat in september als er nieuwe cijfers uit Den Haag komen, we pas echt weten waar we aan toe zijn. Vaak zijn de cijfers in september beter dan in mei. Maar garanties zijn hier niet. Gisterochtend kwam de eerste mogelijke meevaller aan het licht: er zijn fouten in het verdeelmodel bijstand en dus klopt de verdeling van de bijstand-uitgaven mogelijk niet. Of dat nu een meevaller of een tegenvaller is, wordt pas later dit jaar duidelijk. Wat betreft de ombuigingen zijn er hier en daar nog gaten in het inzicht of de taakstellingen wel of niet gehaald worden. We weten dus niet precies het bedrag dat we moeten ombuigen.
Gelukkig staan we er als gemeente niet zo slecht voor dat we een eenmalig tekort van deze omvang niet zouden kunnen opvangen. We hebben voldoende reserves. Verschillende soorten reserves. De oorzaken van het tekort zijn grotendeels structureel. Laten we een deel van de reserves gebruiken om eenmalige investeringen te doen om onze lasten blijvend lager te maken.
De GroenLinks fractie gaat akkoord met de door het college gevraagde beslissingen. Met alle de bezuinigingen die op ons af komen moeten we de mensen die van het sociale minimum moeten leven uit de wind houden. Zij hebben geen ruimte meer om in te leveren. Minima helpen we nu met de Gelrepas en de verruiming van de bijzondere bijstand. Met andere woorden: We ontzien de mensen die de laagste inkomens hebben.
De financiële situatie van Permar is een bedrijfsongeval. Laat de onderzoekscommissie dit goed uitzoeken. Voor GroenLinks blijft voorop staan dat het om een kwetsbare groep mensen gaat waar we als overheid zorg voor hebben.
Binnen sociaal zal het welzijnswerk op een nieuwe leest geschoeid moeten worden. Solidez zal ook in de toekomst daarbij een rol moeten kunnen spelen – de grote vraag is of er andere spelers zijn die deze functies kunnen overnemen of gaan we de zelfde ervaring mee maken als in Wageningen, waar een aantal jaar geleden Solidez alle aanbestedingen heeft gewonnen omdat er geen andere spelers waren? Wij zijn zeker voor meerdere spelers in dit veld, maar er mogen geen gaten in het netwerk ontstaan waardoor mensen tussen wal en schip kunnen vallen.
Het college vraagt 2,4 fte extra formatie voor sociaal. Tijdelijk. Het is ons niet duidelijk hoe U extra formatie voor sociaal rijmt met bezuinigingen op het sociale domein.
De raad heeft nog verbijsterend weinig inzicht in hoe het nou echt gaat met de nieuwe taken van de gemeente, de kwaliteit die Renkum levert, de eventuele missers. Dat kunnen we niet alleen het college verwijten, maar is ook een consequentie van de omstandigheden, de haastige manier waarop de transitie landelijk opgezet is. Maar het is wel van groot belang dat het college de raad meer inzicht geeft in hoe het gaat en welke wegen zij in de komende jaren wil bewandelen. We vragen het college in een motie een plan voor te leggen met concrete stappen die in 2016 worden uitgevoerd en een doorkijkje naar 2020 te geven.'
Klimaat
'Mijn fractie is opgetogen dat de duurzaamheidsleningen voor maatschappelijke organisaties beginnen te werken. Rechtstreeks doordat deze organisaties er gebruik van maken, bijvoorbeeld de Airborneschool en ook de Bibliotheek in Oosterbeek. Ook indirect omdat andere verbanden zoals bv de Vredebergkerk en de Paasbergschool, hierdoor gestimuleerd zijn om met zonnepanelen aan de slag te gaan. De duurzaamheidsleningen hebben dus positief effect. Graag zien we dat deze duurzaamheidsleningen ook door verenigingen van eigenaren gebruikt kunnen worden. Hier is concreet behoefte aan, hoe staat het ermee? VVE leningen moeten ook van de grond komen. Er zijn al groepen van eigenaren die hier op wachten.
Wij verwachten dat de integrale aanpak van het klimaatbeleid meer inhoudt dan een inspanningsverplichting op ons vastgoed zoals het zo bijzonder elegant staat opgeschreven op pagina 48 in programma 7F. Ook de NS heeft een inspanningsverplichting dat de treinen op tijd rijden. Als U de OV gebruikt weet U hoe dat werkt….
Klimaatneutraal in 2040 is een proces van lange adem, maar het is kortzichtig om hier niet nu al hiermee rekening te houden. Dat er bij nieuwbouw van huizen niet energie neutraal wordt gebouwd is niet slim. Schrijf voor dat de nieuwe daken altijd op het zuiden richt zijn zodat naderhand zonne-systemen optimaal aangebracht kunnen worden. Op deze manier kan energieneutraal wonen later alsnog bereikt worden.
Dit verhaal geldt ook voor het bouwen van nieuwe gemeentelijke voorzieningen. Het is struisvogelpolitiek als we een gebouw zoals MFC3B4 niet energieneutraal te maken. Dat gebouw staat er over 50 jaar ( het jaar 2065!) nog. Een kleine eenmalige investering waar we tientallen jaren profijt van hebben door geen energiekosten en een beter binnenklimaat is dan wel financieel verantwoord. De overheid, ook de lokale overheid, moet het goede voorbeeld geven.'
Groen
'Wij zijn trots op onze groene gemeente, dat is ook de reden dat mensen hier graag komen wonen en recreëren. We hebben afgesproken dat er meer biodiversiteit komt. We zijn blij met ecologische bermbeheer als eerste stap. GroenLinks houdt van meer kleuren dan alleen groen (we houden ook van rode rozen en blauwe distels)…..En zien ook graag meer eetbare planten en struiken. Onmogelijk of overdreven hoor ik sommige collega's denken. Maar out of de box denken is belangrijk. Varkentjes die de Japanse duizendknoop bestrijden is daarvan een prachtig voorbeeld. Heel Nederland heeft dit op tv gezien en zelfs het buitenland heeft belangstelling. 14 vrijwilligers aan de slag, goedkopere onkruidbestrijding en het verhoogt de sociale cohesie in de wijk. En dat allemaal door een paar varkentjes.
Groen onderhoud kan nog steeds beter worden en er zit ook nog een taakstelling erop. Financieel leveren snippergroen verkopen en verhuren maken niet zoveel op, maar we moeten daar wel mee doorgaan. Om het onderhoudsniveau te verhogen vragen we het college om te onderzoeken of dit door eenmalige investeringen bereikt kan worden. Voor ons is groenonderhoud een basisvoorziening in onze gemeente en wij hebben er belang bij dat het groen goed onderhouden wordt.'
Meer inkomsten of minder uitgaven
'Moeten we de financiële kaders aanpassen of het beleid aanpassen? That’s the question. Welke keuzen moeten we maken? Ik heb al aangegeven dat wij behoefte hebben aan meer concrete informatie – en dat staat dan ook in de motie die we samen indienen met D66, GB en PRD. Daar naast willen we nu aandacht vragen voor de volgende punten.
Bouwprojecten worden vlot getrokken. Dat is positief en conform het college akkoord. Blijft voor GroenLinks wel de vraag hoe de kosten van de grondexploitatie in relatie tot de afboekingsbedragen op de gemeentelijk reserves drukken. Nieuwbouw moet zich binnen een redelijke termijn terugverdienen, want er dient voldoende financiële ruimte te blijven voor de sociale en groene opgaven van Renkum.
Ook wordt genoemd dat de gemeente inkomsten zou kunnen genereren op het ontwikkeling van eigen grondposities. De inkomsten hiervan gaat wat GroenLinks betreft eerst naar de basisvoorzieningen Groen en Sociaal.
We lezen in het MJB dat we in december 2015 nog een voorstel krijgen over de precariobelasting – graag ontvangen we die bij de begroting in oktober samen met andere, creatieve, out of the box voorstellen die de inkomsten van de gemeente kunnen verhogen.'