In het voorjaar bleek in de stadsregio gesproken te worden over een nieuwe vorm en inhoud van samenwerking tussen de betrokken 20 gemeenten, in het hele gebied rondom Arnhem en Nijmegen. De raad wist en weet eigenlijk van niks, zelfs nu blijkt dat naast de stadsregio ook de burgemeesters een plan aan het maken zijn. En dat terwijl men in de stadsregio in december wil beslissen - en het gaat over Renkum en haar inwoners. We willen duidelijkheid wat er ver en dichtbij van ons bed bedacht wordt door bestuurders die aan de raad verantwoording verschuldigd zijn, maar dat niet doen.

Ons inziens heeeft het college hierin ons onvoldoende geinformeerd en laat toe dat er in de stadsregioraad van 25 oktober eigenlijk onomkeerbare besluiten genomen worden. Wij trekken aan de rem en willen dat het college uitlegt hoe het kan dat men niet gezamenlijk naar buiten treedt en ook eerst met de raad in gesprek gaat over richting en consequenties.

Voorgeschiedenis
In het voorjaar gingen de diskussies in de stadsregio over:
een mogelijk vrijwillige samenwerking ipv een verplichte basis (omdat de wet wgrplus zou worden afgeschaft),

noodzaak om financieel in de stadsregio orde op zaken te stellen, want de meerjarenbegroting was niet sluitend door te grote ambities of te weinig realiteitszin en te weinig weerstandsvermogen

om mogelijk andere inhoud dan vooral verkeer, omdat de gelden voor verkeer voortaan van het rijk naar de provincie,

om nieuwe beleidsterreinen omdat de uitdagingen van 10 jaar terug niet meer wonen en verkeer zijn maar ruimte en klimaat

om een nieuwe vorm van contributie, in plaats van een lang bestaand vast bedrag per inwoner

mogelijk ook om andere verhouding tussen gemeenten en stadsregio (dan het nu niet democratisch en getrapt samengestelde stadsregiobestuur).

GroenLinks kwam daar achter uit publicaties van de stadsregio niet omdat het college de raad hierover informeerde.

Op meerdere vragen van GroenLinks heeft het college in juni de stand van zaken gepresenteerd en beloofde het college om in het najaar te zorgen voor diskussie en richtinggevende uitspraken van ons als raad. Dan zouden we ook ruim voor de stadsregioraadvergadering op 20 december en dus in de gemeenteraad van 19 december kunnen beslissen wat voor toekomst in regionaal verband we als gemeenteraad voor ons zien. Geen onderwerp waar het college de dienst in uitmaakt, maar de raad als vertegenwoordiger van alle inwoners.

Waar gaat het eigenlijk over?
Er zijn immers meerdere keuzes mogelijk: met welke gemeenten wil je samenwerken, doe je dat rondom Arnhem - Nijmegen en dan met allemaal of alleen met die rond Anhem of wil je liever samenwerken met het gebied van Wageningen - Ede of een samenwerking stimuleren van Wageningen, Ede tm Arnhem en verder naar Zevenaar. Of vind je dat de provincie genoeg samenwerking mogelijk maakt en wil je verder geen aparte verbanden meer?

En op welke onderwerpen dan, alleen de huidige over verkeer, ruimte, woningbouw of juist over klimaat en milieu? En wat te denken van de nu vaak onduidelijke samenwerking over het hele sociale domein zoals wmo, awbz, jeugd, permar, wsw, waar we als raad zien wat er regionaal al is uitgedacht maar niet aan het stuur staan.

En op welke manier dan: een verplicht lidmaatschap met weinig zeggenschap voor inwoners en raad over wat en hoe of via een democratische gekozen vorm? En hoe wil je het betalen: via profijtbeginsel, of door een vaste contributie; als een hulpmiddel voor cofinaciering voor grote projecten?

Diskussie in Renkum?
Na de belofte van het college voor diskussie in onze raad aan ons is er van alles gebeurd, alleen niet in Renkum. Landelijk zijn de regels over de regionale samenwerking toch nog niet gewijzigd, door de val van het kabinet. Onduidelijk of het wel zo logisch is dat de stadsregio doorgaat met een herorientatie op de strategie. In de stadsregioraad heeft men fel gediskussieerd om voortaan een lagere contributie per inwoner te betalen. En dat is meegenomen in het verdere denkwerk over de modellen voor een toekomstige samenwerking in de stadsregio. En op de onderwerpen klimaat en milieu werken veel gemeenten veel en voortvarend samen en geeft onze wethouder bijna steeds aan dat ie daaraan niet mee wil doen. Op de sociale onderwerpen geven de wethouders aan dat regionaal alles al is uitgedacht en we vooral akkoord mogen geven op de finale stap.

De diskussie in de stadsregio over nieuwe vormen gaat gewoon verder en nu blijkt men op 25 oktober te gaan beslissen over de laatste stap. In Renkum is nog niets gepland om er als raad over te praten of besluiten. Bij de stadsregiostukken zitten 3 modellen waarvan men in stadsregioverband het eens is dat het die kanten op zou kunnen gaan: economische samenwerking, netwerkvorming of projectbureau. En men vindt dat gemeenteraden meer invloed moeten krijgen, ook al klinkt ons dat als grap in de oren.

Ook duikt in de stadsregio-informatie nu een nieuw fenomeen op over een zgn. burgemeesters initiatief. Uit de informatie vanuit de stadsregio blijkt dat dit initiatief niet overeenkomt met de gedachtenvorming in de stadsregio zelf. Spreekt ons college dan niet met 1 mond? In ieder geval besluit de stadsregio definitief in december over de nieuwe vorm en consequenties ervan. Het gaat ons echt veel te ver dat het college hierin bezig is en nu ook zelfs de burgemeester en we van niks weten.

Vragen met grote spoed (besluitvorming op 25 oktober in de stadsregio zonder raadsinbreng van Renkum kan niet):

Waarom heeft het college verzuimd in de oktober-cyclus van de raad een inhoudelijke diskussie over de nieuwe modellen, vormen van de stadsregio etc te laten plaatsvinden? Kan het college uitleggen waarom we er weer om moeten vragen en het niet is aangeleverd bij de agendacommissie? Kan het college alsnog zorgen dat dit in november wel gebeurt?

Wat heeft het college sinds begin juni in de stadsregio ingebracht over de 3 verschillende modellen, over een daling van de contributie met 25%, over een gewenste samenwerkingsvorm, over directe betrokkenheid van gemeenteraden en over het besluitvormingstraject? Naast een antwoord op de vraag, ontvangen we graag de inbrengen en relevante stukken hierover van de stadsregio vanaf dit voorjaar in een bijlage.

Kan de burgemeester uitleggen welk initiatief er gaande is tussen burgemeesters, welke zijn betrokkenheid hierin is (inclusief toezending van de bedoelde notities of plannen in een bijlage) en hoe het komt dat hij de raad hierover niet heeft geinformeerd?

Hoe kan het dat er vanuit het college in Stadsregioverband wordt geopereerd in de Stadsregioraad en door de voorzitter van het college op een andere plek en daarmee buiten het college en buiten de Stadsregioraad om?

Is het college bereid om in de stadsregioraad op donderdag 25 oktober as aan te geven dat ze over de modellen en het proces nog verder geen standpunt zullen uitdragen in de stadsregio omdat ze tot nu toe de gemeenteraad niet hebben geinformeerd en er niet over gesproken hebben met de gemeenteraad?